Diwylliant - Y Ddrama
Cychwynodd
y ddrama fel adloniant tua'r 1850au a hynny ar ffurf 'dadleuon'
mewn cyfarfodydd cymdeithasau a mudiadau dirwestol. Rhoddodd Urdd
y Temlwyr Da gryn le i weithgaredd o'r fath, ac o ganlyniad datblygodd y 'dadleuon dirwestol' yn ddramau. Gwnaeth hyn lawer i
orfychfygu'r rhagfarn yn erbyn y ddrama gan rai. Roedd cwmni
drama yn Llanberis cyn gynhared a 1881. Ffurfiwyd cwmni yn
Nhanygrisiau ym 1885 ac yn Llan Ffestiniog ym 1886. Roedd Urdd y
Temlwyr Da yn brysur yn Nyffryn Nantlle yn y 1870'au ac erbyn
troad y ganrif roedd y ddrama wedi hen hawlio ei lle a chwmniau
yn cael eu sefydlu gan gapeli. Erbyn degawd cyntaf yr 20 ganrif ceid cwmniau drama
mewn sawl lle yng Ngwynedd, megis Beddgelert, Blaenau Ffestiniog, Llanllechid
a.y.y.b.
Oes aur y ddrama oedd 1910-40 a dirywiodd nifer y cwmnôau yn
raddol a sicr yn ystod ail hanner yr ugeinfed ganrif.
|